Το χθες και το σήμερα του Ι.Ν.Αγίου Γεωργίου Πολυρράχου

Με αφορμή τα εγκαίνια του Ι.Ν.Αγίου Γεωργίου Πολυρράχου στις 4 Νοεμβρίου 2018, ας φέρουμε στη μνήμη μας τα περασμένα και τα πρόσφατα γεγονότα του Ιερού Ναού όπως έχουν καταγραφεί και αποδοθεί στο βιβλίο ‘ΤΟ ΠΟΛΥΡΡΑΧΟ ΣΤΟ ΔΙΑΒΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ’ του συγγραφέα Γεωργίου Π.Δαλαγιώργου.

«…….Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου (πολιούχος του χωριού), κτίστηκε στα χρόνια της τουρκοκρατίας, μη γνωρίζοντας όμως το πότε ακριβώς. Ξαναχτίσθηκε στην ίδια θέση κατά το έτος 1892-1893. Στις 11-3-1892 η εκκλησιαστική επιτροπή του χωριού ζητάει άδεια, προκειμένου να επισκευάσει την Εκκλησία, από τη διοίκηση Μπετωλίων. Ο Ναός καθώς αναφέρουν «χρήζει επισκευής και προβολής της μιας πλευράς προς εύρυνσιν, διότι κινδυνεύει να πέσει …».¹

Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου, όπως τον θυμάται ο μπάρμπα – Νάτσιος, ήταν μεγαλοπρεπής, λιθόκτιστος, με ξύλινο νάρθηκα όπου πάνω υψωνόταν (5-6) μεγάλα ξύλινα παράθυρα, τα οποία δέσποζαν σε κάθε πλευρά του Ναού. Η κεντρική είσοδος του Ναού, φτιαγμένη από ξύλο, δίφυλλη. Στο εσωτερικό του Ναού υπήρχε γυναικωνίτης, ξύλινης κατασκευής, με σκαλισμένα τα ξύλινα κάγκελά του ολόγυρα. Ο γυναικωνίτης λειτούργησε κάποιες φορές ως σχολείο, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Στα βορειοδυτικά του Ναού, υπήρχε ένα μικρό κτίσμα (εφαπτόμενο σ’αυτόν), με ισόγεια αποθήκη και στον όροφο μια μικρή αίθουσα, την οποία μέχρι το έτος 1938 χρησιμοποιούσαν ως σχολείο.

Την 1η Ιουλίου του 1943 ο Ναός κάηκε από τα κατοχικά γερμανικά στρατεύματα.

Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου, μετά την υποχώρηση των Γερμανών, επισκευάσθηκε, σύμφωνα με μαρτυρίες του Ιωάννη Δ. Δημόπουλου² περί το 1955-1960.

Σε προσωπική μου συνέντευξη με τον μπάρμπα – Νάτσιο και τον Μητρόπουλο Αθ.Ευάγγελο, οδηγήθηκα στο συμπέρασμα πως ο Ναός του Αγίου Γεωργίου επισκευάσθηκε περίπου το 1949. Δυστυχώς όμως η μοίρα της εκκλησίας αυτής τούτη τη φορά ήρθε αντιμέτωπη με το μεγάλο σεισμό της 13ης Μαϊου 1995. Ο Ναός έπαθε ανεπανόρθωτες ζημιές, με αποτέλεσμα να κριθεί από την Επιτροπή Μηχανικών του Τομέα Αποκατάστασης Σεισμόπληκτων (Τ.Α.Σ.) επικίνδυνη – ετοιμόρροπη, έχοντας ως αποτέλεσμα να κατεδαφισθεί και να ξανακτισθεί εκ θεμελίων, στην ίδια περίπου θέση που βρισκόταν και η παλιά (μεταφέρθηκε περίπου 5 μέτρα πιο βόρεια).

Η ανακατασκευή του Ναού του Αγίου Γεωργίου ξεκίνησε την 1η Απριλίου 1997 και τελείωσε το Σεπτέμβριο του 1998. Ένας μεγαλοπρεπής Ναός με νάρθηκα, ένα αληθινό κομψοτέχνημα. Όμως διατηρήθηκε ο πατροπαράδοτος Βασιλικός ρυθμός. Η Εκκλησιαστική Επιτροπή που ανέλαβε την ευθύνη της ανακατασκευής και αποπεράτωσης του Ναού απαρτιζόταν από τους κάτωθι (επιγραμματική αναφορά): Παπαδόπουλος Αθανάσιος ιερεύς, Δαλαγιώργος Ν. Αθανάσιος, Δαλαγιώργος Π. Γεώργιος, Δαλαγιώργος Γ. Δημήτριος, Δαλαγιώργος Γ. Ιωάννης, Δαλαγιώργος Ν. Κων/νος, Δημόπουλος Ε. Γεώργιος, Δημόπουλος Ν. Χρήστος, Καραγιάννης Γ. Παναγιώτης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το έργο ανακατασκευής του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου χρηματοδοτήθηκε: α) Από την Πολιτεία με άτοκο δάνειο 15ετούς εξόφλησης και δωρεάν κρατική αρωγή 30% επί του δανείου, β) από την Ιερά Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης, γ) από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και δ) από τη μεγάλη συνεισφορά (δωρεές) όλων, ανεξαιρέτως, των κατοίκων Πολυρράχου.

Ανάδοχος του όλου έργου ανακατασκευής του Ναού, ήταν ο Πολυρραχιώτης εργολάβος Καραγιάννης Φ. Γεώργιος.

Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφερθώ στους συγχωριανούς μας, που μετέπειτα απετέλεσαν τις εκκλησιαστικές επιτροπές, έως το έτος 2009 και συνέβαλαν τα μέγιστα στην αποπεράτωση της αίθουσας τελετών του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου, προσφέροντας πολλά και στην οργάνωση διαφόρων εκκλησιαστικών δραστηριοτήτων - εκδηλώσεων. Στις επιτροπές συμμετείχαν οι ακόλουθοι: Παπαδόπουλος Αθανάσιος (ιερεύς), Δαλαγιώργος Γ. Παναγιώτης, Δαλαγιώργος Δ. Γεώργιος (αρχικά ως μέλος και από το 2008 ιερεύς του Ναού) , Δημόπουλος Ευα.Γεώργιος, Καραγιάννης Γ. Ιωάννης , Κουτσιανόπουλος Φ. Κων/ντίνος.»